Đovani Bokačo - Dekameron - esej

Giovanni Boccaccio - Decameron - esej

Interpretativni školski esej

Decameron je nastao u doba renesanse. Renesansa oponaša i obnavlja antiku i negira srednjovjekovlje. Čovjek se nalazi u središtu zbivanja te je on hedonist, optimist i uzima sudbinu u svoje ruke (što dokazuje opatovo samoinicijativno prilaženje mladom Alessandru). Javljaju se nove književne vrste, kao i novela, čiji je tvorac sam Giovanni Boccaccio. Čovjeka se također sudi po inteligenciji, a ne po staležu: "Kad ga opat ću kako lijepo i pametno govori, i podrobnije razmotri njegovo ponašanje, i u sebi procjeni da je, premda mu zanimanje bijaše nisko, plemenita roda (...)."

Likovi koji se pojavljuju u ulomku jesu mladi Alessandro i opat (koji je ustvari žena). Alessandro je bogatašev rođak koji su zbog svoje rasipnosti izgubili sve te se zbog nedostatka novaca iz Engleske vraća u Italiju. Na svome putu susreće opata, tj. prikrivenu princezu koja ide papi udati se. Alessandro je turoban i nesretan zbog svojih nedaća, ali opat misli da ga čeka svijetla budućnost te da će mu Bog pomoći:

- jer ako je valjan čovjek opet će ga Bog uzdignuti tako odakle ga je sudbina oborila, još više...

Opatu se svidi Alessandro kod kojega ga je privukao fizički izgled, ali ga je intrigirala i Alessandrova ljubaznost i njegove vrline:

- koji bijaše vrlo mlad, prekrasna lica i stasa, i kao nitko drugi vrlo uljudan i ljubazan; on mu se na prvi pogled svidje koliko mu se nikada ništa nije svidjelo...

Pisac ističe samo Alessandrove vrline zanemarujući mane te ga na neki način idealizira. Slatki novi stil u ovom ulomku prikazan je kao ljubav prema muškarcu, a ne prema ženi. Ovaj ulomak nalazi se na sredini novele te označava prvi susret i početak ljubavi između dvoje mladih. Podržavam opata, tj. princezu zato što je poduzela prvi korak više puta i bila jako hrabra te ostvarila ono što je htjela. Ovo djelo svidjelo mi se zato što svaka novela ima pouku i ističe kako mane, tako i vrline te nas uči životu.

Dekameron (knjiga deset dana) sastoji se od sto novela (gdje se vidi Danteov utjecaj). U njoj deset mladih ljudi svaki dan priča priče određene temom dana. Svaka novela donosi poantu i uči nas osnovnim životnim vrijednostima. Pisana je talijanskim (narodnim) jezikom i stilom pristupačnim čitanju. Djelo je zbirka novela te pripada epskome književnom rodu s temom uživanja u životu i svim njegovim radostima tipičnom za renesansu.

Vida Kufrin, 2.d
mentorica: A. Sikavica Joler, prof.

__________________________________

Đovani Bokačo, jedan od najznačajnijih pisaca humanizma, rođen je 1313. godine, najverovatnije u Čertaldu, kao vanbračno dete imućnog trgovca Bokačina di Kelina. Mladost je proveo u Napulju, gde se školovao i započeo svoj književni razvoj. Kada se pojavila crna kuga 1348. godine, Bokačo se nalazio u Firenci. Od kuge su umrli njegov otac i maćeha, i tada je Bokačo ostao na čelu roditeljskog doma. Nakon 1348. godine, književna slava i društveni položaj počeli su da mu donose različita priznanja od firentinske Komune. Pisac se tokom sledeće decenije bavio raznim zvaničnim, diplomatskim poslovima. Veoma veliki uticaj na Bokačov duhovni razvoj i književni rad imao je Petrarka, sa kojim se Bokačo upoznao 1350. godine u Firenci, i sa kojim je ostao prijatelj do kraja života. Propast zavere u decembru 1360. godine, u koju su bile umešane ličnosti veoma bliske Bokaču izmenila je političke odnose unutar firentinske Komune. U tom periodu Bokačo je udaljen od javnih obaveza. Razočaran prevarama i intrigama u gradskom političkom životu pisac se povukao u Čertaldo, gde je učio i meditirao. U novoj fazi političke napetosti, Bokačo je dobio nova javna zaduženja. Od velike važnosti bila je njegova poslanička misija, od avgusta do novembra 1365. godine, koja je papi Urbanu V donela podršku Firence za povratak papskog dvora u Rim. U proleće 1371. godine vratio se u Čertaldo sa svog poslednjeg putovanja u Napulj, i tu je živeo u oskudici, bolestan, među svojim knjigama. Godine 1373. firentinska Komuna ga je pozvala da u crkvi San Stefano di Badija javno čita i tumači Danteovu Komediju. Umro je u Čertaldu 21. decembra 1375. godine.

Književna aktivnost u Napulju - Duh Napulja, kao i život koji je tamo vodio sasvim je odgovarao Bokačovim ljudskim, intelektualnim i stvaralačkim težnjama. Kretao se u krugovima učenih ljudi i otmenog sveta. Bilo mu je omogućeno da koristi veliku kraljevsku biblioteku, u kojoj je zadovoljavao svoja široka interesovanja u vezi sa književnošću, astrologijom, mitologijom i drugim područjima. U takvoj društvenoj i kulturnoj sredini, kojoj je obeležje davala hedonistička i aristokratska literatura, Bokačo je započeo intenzivnu književnu aktivnost, kako na latinskom, tako i na narodnom jeziku. Ipak, usredsredio se na dela na narodnom jeziku namenjena dvorskoj sredini u kojima je obradio niz motiva u vezi sa sopstvenom ličnošću.

Bokačo, poput Petrarke i Dantea doživljava kao najznačajniji događaj u formiranju sebe kao književnika susret sa ženom, koja će ostati njegova jedina prava i nikad zaboravljena ljubav. I danas je nejasno da li je ova velika Bokačova ljubav samo plod mašte i literarne konvencije ili realan doživljaj presudan u razvoju pisca. Bokačova Fijameta je, kako on sam tvrdi, bila nezakonita ćerka Roberta Anžujskog.

Ako se izostave razne Rime, prvo delo koje je Bokačo sastavio bio je kraći spev, Dijanin lov, mala poema od osamnaest pevanja u tercinama.

Delo evropske slave iz napuljskog perioda jeste roman u prozi, u pet knjiga, Filokolo. Bokačo je u ovom delu proširio, u književnosti već poznatu temu o doživljajima dvoje mladih ljubavnika, Florija i Bjanćifiore.

Herojski, dvorski i viteški pogled ima osnovnu ulogu u Teseidi, poemi u oktavama u dvanaest knjiga, posvećenih Fijameti.

Književna aktivnost u Firenci - Firenca je, nasuprot Napulju bila sredina praktičnog, trgovačkog, politikom i borbama angažovanog grada. Bokačo je nastavio sa svojom književnom delatnošću u drugačijem književnom podneblju. On sada piše dela u kojima spaja dvorsku sredinu, u kojoj se prethodnih godina kretao, sa ambijentom grada i njegovom bogatom tradicijom.

U delu Elegija gospođe Fijamete žena nije prikazana kao predmet obožavanja, već kao subjekat koji pripoveda o svojoj ljubavnoj patnji.

Najzrelije Bokačovo pesničko ostvarenje u firentinskom periodu je Fijezolanska priča o nimfama, mala poema u 473 oktave, odraz poštovanja pisca prema firentinskoj tradiciji.

U Dekameronu, remek delu oblikovanom najverovatnije između 1348. i 1351. godine, Bokačo je uspeo da prikaže život u svoj njegovoj punoći i da stvori predstavu svestrane, bogate slike o ljudima, najrazličitijih iskustava i tipova. Dekameron je zbirka od sto novela, vešto osmišljene, precizne strukture, koja najavljuje Bokača kao jednog od najznačajnijih nosilaca humanističkih ideja.

Đovani Bokačo - Dekameron